تابلو فرش تبریز

امروزه استفاده فرش فقط برای انداختن بر کف خانه ها و اتاق ها نیست و فرش ها به یک تابلو تزئینی برای مکان های مختلف تبدیل شده است. این تابلو فرش ‌ها به محیط خانه رنگ، اصالت و سرزندگی بخشیده اند و نقش مهمی در زیبایی و جذابیت خانه دارند. این فرش ‌ها مثل تابلو قاب می شوند و بر دیوار خانه و اتاق یا محل کار نصب می ‌گردد. تابلو فرش ها به دو نوع دستبافت و ماشینی تقسیم می شود. کشور ایران در زمینه تولید انواع تابلو فرش، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان در سطح دنیا می باشد. در این میان شهر تبریز، مرکز ثقل تولید این قاب‌ های رنگین و زیبا است. تابلو فرش های تولید شده در تبریز میان تار و پود خود، فرهنگ و تاریخ غنی ایران را جای داده اند.

صنعت بافت فرش و تابلو فرش در شهر تبریز دارای قدمتی چند صد ساله است، به طوری که منبع درآمد قشر وسیعی از مردم شهر تبریز به طور مستقیم یا غیرمستقیم از این صنعت است. شهر تبریز با حجم تولید بالا و سابقه طولانی در زمینه تولید تابلو فرش سال ‌هاست که با بسیاری از جوامع در زمینه صادرات تابلو فرش همکاری می کند. تابلو فرش‌ های دستباف تبریز به دلیل استفاده زیاد از انواع طیف رنگ و ظرافت بالای آن از ارزش و مقبولیت بسیاری در سطح دنیا بهره مند است. امروزه هنر فرش و تابلو فرش دستباف تبریز پای ثابت موزه‌ های معتبر جهان و جزئی از مجموعه های کلکسیونرهای بزرگ دنیاست. تابلو فرش دستباف تبریز اکثرا در قالب پرتره ( چهره) بافته می‌شود؛ البته نقش ‌های هنری، نقاشی، منظره و آیات قرآن نیز از دیگر طرح‌ های مرسوم به کار رفته در بافت این تابلو فرش ‌ها هستند که به مرور زمان و با ابتکار و خلاقیت هنرمندان قالیباف، این هنر های بومی نیز به شرایط زندگی روز و سلایق خریداران نزدیک تر شده است. تابلو فرش دستباف تبریز را می توان گفت که یک نوع فرش تصویری است پر از نقش و نگار ؛ به طوری که برخی طرح‌ های آن به حدی واقع گرایانه هستند که گویی با ما حرف می زنند. تابلو فرش دستباف تبریز یک اثر هنری بسیار پیچیده است و گره‌ هایی ظریف را در دل خود جای داده است. البته در کنار نوع گره که ریز باشد یا درشت، مبحث دیگری وجود دارد که روی کیفیت تابلو فرش دستباف تاثیر دارد که آن میزان شانه زدن قالیباف حین بافتن فرش دستباف است.
یکی از دلایلی که باعث شده شهر تبریز در صنعت فرش و قالیبافی موفق ظاهر شود و در مراتب خوب جهانی قرار بگیرد، فراوانی محصولات دامی است. منطقه جغرافیایی شهر تبریز و موقعیت کوهستانی آن، باعث فراوانی محصولات دامی شده و همین موضوع سبب شده تا کارگاه های فرشبافی در تبریز در تامین مواد اولیه تولید فرش برای بافندگان خود هیچ مشکلی نداشته باشد.

تاریخچه تابلو فرش دستباف تبریز

با رشد و پیشرفت هنر فرش تبریز، بافندگان و صنعتگران این منطقه به این نتیجه رسیدند که این اثر هنری را می توان در راستای زیبا سازی خانه ‌ها استفاده کرد و در اختیار دوستداران این هنر قرار داد. شواهد تاریخی نشان می دهد که بافت تابلو فرش در دوره حکومت ساسانی رونق زیادی داشته است، از نمونه آن می توان به فرش معروف بهارستان یا همان بهارخسرو که در زمان ساسانیان بافته شده است و بعد ها متاسفانه توسط اعراب به غنیمت برده شد. در گذشته، نقشه‌ های بافت تابلو فرش بر روی کاغذ و با استفاده از دستگاه‌ های چاپ طراحی می ‌شد و بافندگان کاغذ را شطرنجی می ‌کردند. امروزه برای بافت تابلو فرش از نقشه ‌های کامپیوتری استفاده می شود، یعنی طرح ‌ها به صورت کامپیوتری و با نرم ‌افزارهای ویژه طراحی می شوند.

• مناظر طبیعی : در این نوع تابلو فرش تبریز مناظر رودخانه، جنگل، گل و نظیر آن‌ ها با الگو برداری از مناظر طبیعی بافته می ‌شود.
• اشخاص در تابلو فرش: در این نوع تابلو فرش، تصاویری از اشخاص معروف ایران و جهان به صورت تکی و سفارشی تولید می‌ شود.
• حیوانات : این نوع قاب ها شامل تصاویری طبیعی از حیوانات مختلف می ‌باشد.
• گل : این نوع طرح ‌ها شامل اشکالی از گل‌های تزئینی و طبیعی است.
• طرح های ترکیبی تابلو فرش تبریز : این نوع تابلوها شامل ترکیبی از اشخاص، حیوانات و بناهای تاریخی در موقعیت ‌های مختلف هستند. این سبک از تابلو فرش‌های تبریز به خاطر تنوع بالای طرح ها، محبوبیت خاصی میان مردم دارد و مشتاقان زیادی را به سوی خود می کشد.